یك مقام مسئول معاونت علمی مطرح كرد؛
رتبه ۲۹ ایران در هزینه کرد ناخالص تحقیق و توسعه
به گزارش کوتاه کننده لینک، مشاور معاون سیاستگذاری و ارزیابی راهبردی معاونت علمی دلیلهای پایین بودن شدت تحقیق و توسعه در کشور را تشریح نمود و اظهار داشت: ایران در هزینه کرد ناخالص تحقیق و توسعه در رده 29 جهان قرار دارد.
به گزارش کوتاه کننده لینک به نقل از معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری در همین راستا معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری، برنامه جدیدی را با عنوان «شبکه ملی مدیران تحقیق و توسعه و نوآوری کشور» راه اندازی کرده تا ضمن ایجاد پیوندی میان فعالان این عرصه، تأکیدی بر اهمیت تحقیق و توسعه در پیشبرد اهداف تولیدی و صنعتی داشته باشد و توجه شرکتها را بالاتر از پیش متوجه این مساله کند.
در گفت و گو با دکتر ابوالفضل باقری، مشاور معاون سیاستگذاری و ارزیابی راهبردی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری جزییات و ضرورت اجرای این برنامه را جویا شده ایم.
شدت تحقیق و توسعه یا همان میزان سرمایه گذاری بر پروژه های تحقیق و توسعه نسبت به تولید ناخالص داخلی کشور (GDP) همچون فاکتورهای مهم جهانی برای نشان دادن توانمندی کشورها در توسعه فناوری و نوآوری محسوب می شود. هرچه شدت تحقیق و توسعه در کشوری بالاتر باشد، آن کشور ثروت و رفاه بالاتر و اقتصاد پویاتری خواهد داشت. بنا بر این بالابردن میزان شدت تحقیق و توسعه از اهداف سیاستگذاری در تمام کشورهاست.
باقری در این خصوص اظهار داشت: این میزان در کشورهای پیشرو در میان سه تا پنج درصد برآورد می شود؛ در صورتیکه بر طبق بررسی ها، میزان این شاخص در کشور ما ۰.۸۵ درصد گزارش شده است و باتوجه به میزان هزینه کرد ناخالص تحقیق و توسعه (۹.۳میلیارد دلار) کشور در رده ۲۹ جهان قرار دارد.
وی اضافه کرد: این در حالیست که رهبر معظم انقلاب بارها در سخنان شان به ضرورت ارتقای شدت تحقیق و توسعه در کشور به میزان ۳ تا ۴ درصد تاکید کرده اند و در برنامه ششم توسعه نیز دستیابی به میزان ۳ درصد هدف گذاری شده بود.
انواع فاکتورهای شدت تحقیق و توسعه
به گفته مشاور معاون سیاستگذاری و ارزیابی راهبردی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری، شاخص شدت تحقیق و توسعه شامل دو زیرمجموعه است: شاخص برد (Berd): میزان سرمایه گذاری تحقیق و توسعه در بخش خصوصی شرکتها نسبت به تولید ناخالص داخلی. شاخص گرد (Gerd): میزان سرمایه گذاری تحقیق و توسعه در دولت نسبت به تولید ناخالص داخلی.
باقری اشاره کرد: در کشور ما سهم دولت از سرمایه گذاری دربخش تحقیق و توسعه بالاتر از ۴۰ درصد و سهم بنگاه های خصوصی حدود ۲۵ درصد است. این درحالی است که این نسبت درکشورهای پیشرفته کاملا برعکس است؛ برای مثال در آمریکا سهم دولت تنها ۱۰.۳۶ درصد و سهم بنگاه های تجاری۷۲.۵۷ درصد برآورد می شود. در حقیقت کشور ما علاوه بر اینکه نیاز دارد بصورت کلی شاخص شدت تحقیق و توسعه در کشور را افزایش دهد، باید بتواند مشارکت بخش خصوصی یعنی بنگاه های اقتصادی و بازیگران تأثیرگذار در اقتصاد کشور در این زمینه را نیز افزایش دهد تا شاهد اثرگذاری مثبت رشد این شاخص بر توسعه فناوری و نوآوری باشیم.
دلایل پایین بودن شدت تحقیق و توسعه در کشور
وی درباب علت پایین بودن این شاخص در کشور توضیح داد: اعمال تحریم های بین المللی مقابل کشور و وجود بازارهای انحصاری ازمهم ترین عواملی است که باعث شده اقتصاد کلان کشور چندان به سمت توسعه دانش سوق پیدا نکند. علاوه بر این، کم توجهی به سازماندهی تحقیق و توسعه در ارکان شرکتها و بنگاه های خصوصی، کمبود زیرساخت های تست و آزمون و لابراتوار های تحقیق و توسعه، اختصاص منابع مالی شرکتها به کارهای کم ریسک و زودبازده، خطر شکست برنامه های تحقیق و توسعه و تجارب ناموفق از دیگر دلیلهای پایین بودن شدت تحقیق و توسعه در کشور محسوب می شود.
قانون جهش، سکوی افزایش شدت تحقیق و توسعه
مشاور معاون سیاستگذاری و ارزیابی راهبردی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری بیان کرد: با تصویب قانون جهش تولید دانش بنیان که از مهم ترین اهداف آن استفاده از ظرفیتهای موجود در بنگاه های بزرگ اقتصادی برای توسعه زیست بوم دانش بنیان کشور است، در دوره چهارم معاونت علمی تلاش شد تا بسته های حمایتی جدیدی مبنی بر همین قانون برای حمایت و هدایت شرکت های بزرگ به سمت تحقیق و توسعه و نوآوری طراحی شود.
باقری اظهار داشت: حمایت اعتبار مالیاتی همچون ابزارهایی است که می تواند به ارتقای این شاخص در کشور کمک کند؛ اما اجرائی سازی آن فقط بر طبق قانون جهش تولید دانش بنیان نمی تواند متضمن افزایش شدت تحقیق و توسعه در کشور باشد و به ابزارهای مکملی نیاز خواهد داشت تا اثربخشی این طرح را افزایش دهد؛ همچون این اقدامات طرح شبکه ملی مدیران تحقیق و توسعه و نوآوری کشور است.
وی درباب اهمیت این برنامه توضیح داد: متأسفانه در بیشتر شرکت های بزرگ اقتصادی کشور یا واحد تحقیق و توسعه راه اندازی نشده یا به آن توجه کافی نمی گردد. در این برنامه مقرر است با گردهم آوردن مدیران و فعالان حوزه تحقیق و توسعه کشور فرصتی برای اشتراک گذاری تجارب، هم افزایی، شناسایی مسائل مشترک، توانمندسازی و نیز ارائه خدمات ویژه به این مدیران در امتداد گسترش کارهای تحقیق و توسعه فراهم گردد تا درنهایت سرمایه گذاری و تحقیق و توسعه هدفمند در بخش خصوصی شکل بگیرد.
به گفته وی، رویکرد اصلی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری در راه اندازی شبکه ملی مدیران تحقیق و توسعه و نوآوری کشور تعریف پروژه های تحقیق و توسعه ماموریت گرا، تامین مالی و اجرای پروژه های شبکه سازی و تامین زیرساخت های مشترک تحقیق و توسعه صنعتی، توانمندسازی فردی، ارتقای دانش و مهارت های افراد مؤثر در تحقیق و توسعه و تقویت نهاد تحقیق و توسعه در شرکت هاست تا در نهایت شاهد رشد شاخص برد از ۰.۳ درصد به ۰.۵ درصد در مدت دو سال باشیم.
مخاطبان شبکه
مخاطبان این برنامه مقرر است مدیران تحقیق و توسعه شرکتها و هلدینگ های بزرگ صنعتی، اعضای هیات علمی دانشگاه ها و پژوهشگران برجسته ارتباط با صنعت، مدیران تحقیق و توسعه شرکت های دانش بنیان پیشرو و مدیران تحقیق و توسعه و نوآوری در دستگاه های اجرائی باشند اما در گام اول اجرای این طرح بصورت پایلوت مخاطبان زیر هدف قرار گرفته اند:
۱۰۰ شرکت برتر لیست IMI۱۰۰ که شرکت های برتر کشور بر طبق میزان فروش هستند
۱۰۰ شرکت دانش بنیان برتر بر طبق میزان فروش
شرکت هایی که روی موضوعات اولویت دار کار می کنند و از طرف ستادهای زیرمجموعه معاونت علمی یا وزارت صمت معرفی می گردند
این شبکه سازی و برنامه های حمایتی برآمده از آن، در تلاش است تا اهمیت واحد تحقیق و توسعه و افراد فعال در آنرا برای شرکتها پررنگ کند و به صورتی اعتباربخشی و هویت بخشی کند.
خدمات اختصاصی
باقری با تاکید براین موضوع که قراراست در این برنامه مدیران شرکتها بیشتر به اهمیت و اثرگذاری افراد شاغل در واحد تحقیق و توسعه پی ببرند، تصریح می کند: «در این راستا در این برنامه معاونت علمی فقط با مدیران تحقیق و توسعه شرکتها در ارتباط خواهد بود و شرکتها مقرر است بوسیله کارهای این بخش از حمایت های درنظر گرفته شده، بهره مند شوند. با همین هدف، اعضای شبکه درراستای ارتقای کارهای تحقیق و توسعه در شرکت خود از خدماتی ویژه ای بهره مند خواهند شد. ویژه سازی این خدمات در بخش اعتبار مالیاتی انجام شده وطراحی خدمات ویژه دردیگر برنامه های حمایتی معاونت علمی در دست اجراست.
رویدادهای شبکه سازی و به هم رسانی
از دیگر اقدامات درنظر گرفته شده در طرح ارتقای شدت تحقیق و توسعه، برگزاری رویدادهای شبکه سازی و به هم رسانی با حضور اعضای این شبکه است. نخستین رویداد از این دست در اسفند۱۴۰۲ با مشارکت بالاتر از ۶۰ نفر از اعضا برگزارشد و درآن اعضای شبکه با ظرفیت ها و مزایای طرح و نیز با نحوه برخورداری از حمایت های قانون جهش تولید دانش بنیان آشنا شدند.
رویداد دوم، در تیرماه سال جاری با حضور حدود ۱۲۰ نفر از اعضای شبکه برگزارشد که طی آن، نمایشگاهی از توانمندی های شرکت های دانش بنیان مستعد پیمانکاری تحقیق و توسعه برای اعضای شبکه نیز برپا شد. در این رویدادها مدیران تحقیق و توسعه ضمن شبکه سازی و آشنایی با ظرفیتهای دیگر اعضای شبکه، فرصت آشنایی با حمایت هایی که در قانون برای توسعه این کارها دیده شده را یافتند.
برنامه های ویژه برای اعضای شبکه
۱) اعتبار مالیاتی
خدمات هدایت گری بوسیله کارگزاران
هدایت گری برای تعریف موضوع پروژه تحقیق و توسعه (منتورینگ در محل شرکت)
هدایت گری برای تکمیل پرسشنامه درخواست اعتبار مالیاتی
هدایت گری برای مساعدت با تکمیل صحیح پرسشنامه درخواست اعتبار مالیاتی
تسریع و تسهیل پروسه ارزیابی اعتبار مالیاتی
پیش ارزیابی
اعلام سریع نتیجه ارزیابی بعد از ارسال پرسشنامه
برگزاری جلسه اختصاصی با شرکت های عضو شبکه و بررسی طرح های ارسالی
راهنمایی برای تکمیل/ اصلاح پرسشنامه
پذیرش پروژه در طول سال و نه فقط در دوره فراخوان
پذیرش هزینه جذب نیروهای جدید نخبه در واحد تحقیق و توسعه
ارتباط مستقیم با دبیرخانه برنامه اعتبار مالیاتی
۲) پشتیبانی از تامین و توانمندسازی نیروی انسانی دانشی
پلتفرم بازگشت نخبگان
پسادکتری صنعتی؛ تسهیل همکاری با متخصصان ایرانی مقیم خارج از کشور در تحقیق و توسعه محصولات جدید
برگزاری کارگاه های آموزشی تخصصی برای شرکت های عضو با همکاری متخصصان ایرانی مقیم خارج کشور
برگزاری دوره های آموزشی و بوت کمپ های توانمندسازی
برگزاری دوره آموزشی DBA (با گرایش تحقیق و توسعه و نوآوری) با همکاری دانشگاه های برتر کشور
برگزاری کارگاه های آموزشی آشنایی با خدمات و حمایت های قانونی (تاکنون چهار کارگاه برگزار شده است)
طراحی و برگزاری دوره های آموزشی کوتاه مدت و میان مدت
برگزاری نشست های انتقال تجربه
۳) بهره مندی از خدمات زیرساخت های مشترک
شبکه ملی آزمایشگاهی فناوری های راهبردی
تسهیل دسترسی به خدمات آزمایشگاهی برای کارهای تحقیق و توسعه اعضا
تخفیف و حمایت باشگاه مشتریان در استفاده از خدمات آزمایشگاهی شبکه
مرکز طراحی ایران
مشاوره تخصصی طراحی صنعتی محصولات
هدایت گری طراحی صنعتی، ساخت و تولید محصول، نمونه سازی و...
مشاوره حقوقی در عرصه ثبت طرح صنعتی و مدلهای کاربردی
جشنواره طراحی صنعتی ایران
برنامه تولید بار اول
هدایت گری برای بومی سازی فناوری و تعریف طرح های تولید بار اول
تسریع و تسهیل پروسه استعلام «بار اول بودن طرح»
تسریع و تسهیل پروسه دانش بنیان شدن محصول تولید بار اول
هدایت گری و تسریع پروسه فراخوان، شناسایی، ارزیابی و احراز توانمندی مجریان
مراکز هم آفرینی (CDMO)
اشتراک گذاری تجهیزات کارگاهی و آزمایشگاهی برای توسعه نمونه اولیه
اشتراک گذاری ظرفیت خط تولید
اشتراک گذاری زیرساخت لجستیک، زنجیره تامین و شبکه توزیع
منبع: gph.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان gph در مورد این مطلب