دستاورد دانش بنیان ها؛
تولید بومی چمن آفریقایی با مصرف آب یک پنجم چمن های معمولی
کوتاه کننده لینک: یک شرکت دانش بنیان ایران موفق به تولید بومی چمن آفریقایی ژنوتیپ 88 شده است که در مقایسه با گونه های رایج چمن میزان مصرف آب را تا یک پنجم کم می کند.
به گزارش کوتاه کننده لینک به نقل از معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری، زمانی، مدیر عامل شرکت دانش بنیان پایامنظر زنده رود با اعلان اینکه کشور ایران با قرارگیری در اقلیم خشک و نیمه خشک و کمبود شدید منابع آبی در سالهای اخیر، در حوزه راه اندازی و نگهداری فضای سبز شهری با مشکلات مختلفی روبرو شده است، اظهار داشت: همچون دلیلهای این مشکلات استفاده از الگوهای منظرسازی مناطقی با آب وهوای معتدل و پرباران (اروپا و آمریکا)، پهنه های گسترده چمن کاری شده در کنار سیستم آبیاری ناکارآمد است. از طرف دیگر، ایران در سالهای اخیر با کاهش شدید بارندگی ها مواجه بوده است. کاهش بارش ها و برداشت های بی رویه از آب های سطحی و زیر سطحی باعث شده رودهای بزرگ و کوچک در کشور یا خشک شده اند یا درحال خشک شدن هستند؛ بنابراین، محدودیت منابع آب باید به طورجدی در محور توجه سیاستمداران و برنامه ریزان قرار گیرد.
استفاده از گیاهان بومی و مقاوم به خشکی بمنظور مدیریت صحیح پروژه ها
وی افزود: از طرف دیگر، در سال های اخیر بمنظور جلوگیری از آلودگی هوا و ایجاد محیط زیست مناسب، نیاز شدیدی به توسعه فضای سبز در داخل و حومه شهرها احساس شده که این امر محل مصرف جدیدی برای آب ایجاد کرده است. اختصاص آب برای ایجاد فضای سبز، به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک با مشکلاتی جدی روبرو است، چون در این مناطق، منابع آب شدیدا محدود بوده و اختصاص آب به فضای سبز در رقابت شدیدی با سایر موارد مصرف چون کشاورزی، صنعت و حتی شرب است؛ بدین سبب آب اختصاص یافته به آبیاری فضای سبز دارای ارزش زیادی بوده و باید بصورت بهینه و با راندمان زیاد مورد استفاده قرارگیرد؛ به همین دلیل ارائه یک الگوی مناسب طراحی مانند منظرسازی کم نیاز به آب (Xeriscaping) و استفاده از گیاهان بومی، سازگار و مقاوم به خشکی بمنظور مدیریت صحیح پروژه های طراحی فضای سبز امری اجتناب ناپذیر به نظر می آید.
به گفته او، شرکت دانش بنیان پایامنظر زنده رود باهدف طراحی فضاهای سبز با تاکید بر اصول منظرسازی کم نیاز به آب و تکثیر گیاهان بومی در راستای رسیدن به توسعه پایدار آغاز به فعالیت نموده است.
مدیریت منابع آبی و کاهش مصرف آب و کود
وی اشاره کرد: با بهره گیری از منظرسازی کم نیاز به آب، مصرف آب ۱۵ تا ۶۰ درصد نسبت به روش متداول کاهش پیدا می کند. هزینه های نگهداری سالانه در مناظر طراحی شده به روش Xeriscaping بین ۳۵ تا۶۵ درصد کم شده است. این در حالیست که علاوه بر مدیریت منابع آبی و کاهش مصرف آب، هزینه نیروی انسانی، مصرف کود و سموم شیمیایی و درنتیجه لطمه های زیست محیطی نیز کم شده است. همین طور تولید و کاربرد گیاهان بومی در فضای سبز سبب کاهش مصرف آب و جلوگیری از تعویض مکرر خاک باغچه ها با گل های فصلی شده و از خروج ارز به سبب خرید بذرهای غیربومی جلوگیری می کند. بنابر اعلام موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال در سه ماهه نخست سال قبل ۷۶ هزار و ۸۰۰کیلوگرم بذر چمن به ارزش ۳۳۲ هزار و ۶۰۰ یورو وارد کشور شده است.
زمانی در همین جهت به کارهای این شرکت که در چند بخش در حال انجام می باشد، اشاره نمود و اظهار داشت: طراحی انواع مناظر بر طبق اصول منظرسازی کم نیاز به آب متناسب با کشور ایران، طراحی کاشت تخصصی محوطه های مختلف متناسب با اقلیم هر منطقه، طراحی فضای سبز داخلی، تولید و عرضه گونه های گیاهی بومی و سازگار با شرایط نامساعد ازجمله خشکی، شوری، گرما و… بمنظور استفاده در فضای سبز، تولید و عرضه انواع چمن های کم آب بر و مقاوم به شوری و مشاوره و آموزش تخصصی در حوزه نگهداری فضاهای سبز و گیاهان از کارهای شرکت دانش بنیان پایامنظر زنده رود است.
چمن آفریقایی به کم آبی، شوری، گرما و پاخوری بسیار مقاوم است
زمانی در توضیح کاربردهایی چمن آفریقایی ژنوتیپ ۸۸که از محصولات دانش بنیان این شرکت است اظهار داشت: چمن به عنوان اصلی ترین گیاه پوششی در طراحی و ایجاد فضای سبز به کار می آید. چمن آفریقاییCynodon dactylon ) ) از پرکاربردترین چمن های گرمسیری در فضای سبز است. چمن آفریقایی به کم آبی، شوری، گرما و پاخوری بسیار مقاوم است. این چمن تراکم بالا و قدرت ترمیم پذیری بسیار خوبی دارد. خوشبختانه تنوع ژنتیکی مناسبی ازاین گونه در کشور وجود دارد. در این راستا، جمعیت های مختلف اینگونه از نقاط مختلف کشور جمع آوری و بعد از انجام آزمایشات متعدد، ژنوتیپ برتر انتخاب و بنام ژنوتیپ ۸۸ نام گذاری شد و هم اکنون به عنوان محصول دانش بنیان در کشور ثبت شده است.
وی افزود: چمن آفریقایی ژنوتیپ ۸۸ یک نوع چمن بومی است که دارای خصوصیات ظاهری مناسب همچون رنگ، بافت و تراکم چمن که در مجموع چمن باکیفیت ظاهری و کاربردی بالا است. مشخصه مهم این نوع چمن، تحمل زیاد به تنش های خشکی و همین طور شوری، گرما و پاخوری است که در مقایسه با گونه های رایج چمن میزان مصرف آب را تا یک پنجم می کاهد، ضمن این که در مقابل شوری آب و خاک مقاومت از خود نشان می دهد؛ بدین سبب جهت کاهش مصرف آب در فضاهای سبز شهری می تواند جایگزین مناسبی برای گونه های چمن رایج در کشور باشد.
به گفته او، حوزه کاربرد این محصول فضاهای سبز شهری، صنعتی، خانگی در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری بوده که البته در مناطق سردسیری هم قابل استفاده می باشد اما در این مناطق یک خزان کوتاه مدت دارد که در این زمان هم باتوجه به رنگ خزان زیبا در ترکیب با سایر گیاهان سبب زیبایی فضای سبز می شود.
زمانی همین طور بر دستاوردهای مهم شرکت پایا منظر زنده رود متمرکز شد و اظهار داشت: این شرکت در سال ۱۴۰۳ موفق به دریافت جایزه مسابقه ملی فن استارز در نمایشگاه فن نما در بخش مدیریت شهری شد و در سال ۱۴۰۱ موفق به دریافت تأییدیه شرکت های دانش بنیان از نوع دو توسط معاونت علمی و فناوری و اقتصاد ریاست جمهوری برحسب محصول دانش بنیان چمن بومی بانام چمن آفریقایی ژنوتیپ ۸۸ Cynodon dactylonچمن کم نیاز به آب) در عرصه فناوری زیستی، کشاورزی و صنایع غذایی شد.
وی افزود: در بخش تولید چمن تحقیقات چندین ساله دکتر اعتمادی به عنوان محصول دانش بنیان چمن بومی بانام چمن آفریقایی ژنوتیپ ۸۸ کم نیاز به آب در چهل و هشتمین رویداد ایده شو با موضوع محیط زیست و منابع طبیعی موفق به دریافت لوح تقدیر طرح ویژه رفع چالش های زیست محیطی اصفهان شد.
به گفته او، در بخش تحقیقات نیز کارهای دکتر رحیم امیری خواه (دکتری تولید و اصلاح گیاهان زینتی مدیر بخش مطالعه و توسعه) تحت نظارت دکتر نعمت الله اعتمادی منجر به تولید محصولی با عنوان چمن چمانواش بلند ابلق منتج شده که بسیار مقاوم به کم آبی است که به عنوان پوستر برتر پنجمین کنگره ملی و بین المللی گل ها و گیاهان زینتی در تاریخ ۲۲ تا ۲۴ شهریور سال ۱۴۰۱ در دانشگاه شیراز شناخته شده است.
مدیر شرکت دانش بنیان پایامنظر زنده رود، همین طور درباب زمینه کاری این شرکت و محصولات آن اضافه کرد: گیاهان بومی جزو میراث طبیعی یک کشور محسوب شده و سرمایه های باارزش آن به حساب می آیند که دامنه کاربردی گسترده ای نظیر ارزش زیباشناختی، صرفه اقتصادی و توانایی ذاتی در بهبود اکوسیستم دارند. این گیاهان شامل درختان، درختچه ها، گیاهان پوششی، گیاهان گل دار و غیره هستند. به طورکلی گیاهان به سبب سازگاری طولانی مدت با شرایط محیطی هر منطقه دارای تحمل بالا به شرایط سخت هستند که می تواند در حوزه های فضای سبز کاربرد داشته باشد. به همین دلیل شرکت دانش بنیان پایامنظر زنده رود با کادری متخصص و بهره گیری از علم و تجربه در حوزه تکثیر و تولید انبوه گونه های بومی درحال انقراض و معرفی اینگونه ها جهت کاربرد در حوزه های مختلف منظر درحال فعالیت است. از ین جهت، شرکت ما، برای نخستین بار موفق به تولید درخت افرای کوهی یا کیکم شده است.
وی در توضیح عملکرد این گیاه اظهار داشت: درخت کیکم Montpellier maple با نام علمی Acer monspessulanum، یک گونه درختی خزان کننده بومی منطقه مدیترانه است که از جنوب غرب اروپا تا شمال آفریقا و کشورهای غرب آسیا همچون ایران پراکنش دارد. عوامل اصلی تعیین کننده که در توزیع فعلی کیکم در طبیعت نقش دارند عبارتند از دمای فصلی، ارتفاع از سطح دریا، میانگین دمای سالانه، میانگین بارندگی سالانه و حداکثر دمای گرم ترین ماه سال. پراکنش اینگونه در کشور در نواحی مختلف سلسله جبال زاگرس به عنوان گونه همراه با درخت بلوط و بنه و گاهی اوقات بصورت یک تیپ همراه با ارژن وجود دارد. اینگونه بومی کشور به خوبی با تغییرات اقلیمی سازگار است و مقاومت بالایی در مقابل خشکی دارد که این خاصیت بارز، آنرا به درختی امیدوارکننده جهت استفاده در مناظر شهری تبدیل نموده است.
وی افزود: درخت داغداغان یکی از گونه های بومی با عمر طولانی است که در کشور دارای پراکنش مناسبی در مناطق مختلف شامل سلسله جبال زاگرس و البرز است. جنس داغداغان در جهان دارای ۶۰، ۷۰ گونه بوده و خاستگاه این گیاه نواحی مدیترانه، آمریکای شمالی، جنوب شرقی اروپا، خاور دور، قفقاز، مناطق مدیترانه ای، شمال آفریقا و آسیای جنوب غربی است. در کشور، این گیاه متعلق به بخش کوهستانی ایران - تورانی و منطقه زاگرسی و در استانهای گرگان، مازندران، گیلان، آذربایجان، کرمانشاه، لرستان، اصفهان، کهگیلویه و بویر احمد، چهارمحال و بختیاری، فارس، خراسان، سمنان و تهران پراکنش دارد. یکی از گونه های مهم این جنس درخت که با نام علمی Celtis caucasica Willd.)) است. درخت تا گونه ای زیبا و مقاوم به خشکی است که دیرزیستی آن ممکنست به هزار سال برسد. اینگونه از معدود گونه های بومی است که در چهار منطقه رویشی (جنگل های شمال ایران، ارسباران، زاگرس و ایرانی تورانی) به سبب سازگاری بالا به شرایط سخت محیطی و مقاومت به آفات و امراض بصورت طبیعی رشد می کند. با وجود این، تا حالا استفاده گسترده از اینگونه باارزش در فضاهای سبز صورت نگرفته است.
منبع: كوتاه كننده لینك
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان gph در مورد این مطلب