همه چیز درمورد سامانه مودیان

سامانه مودیان، یکی از پروژه‌ های مهم و کلیدی سازمان امور مالیاتی کشور است که با هدف بهبود فرآیندهای مالیاتی، کاهش فساد و افزایش شفافیت در تبادلات مالیاتی ایجاد شده است. این سامانه، که در قالب یک سیستم آنلاین عمل می ‌کند، امکان تعاملات مالیاتی بین مودیان و سازمان مالیاتی را به صورت کاملاً دیجیتال فراهم می‌ کند. در این مقاله، به بررسی کامل سامانه مودیان مالیاتی، اهداف، کارکردها، نحوه استفاده و مزایای آن خواهیم پرداخت.

سامانه مودیان چیست؟

سامانه مودیان، یک پلتفرم دیجیتال است که توسط سازمان امور مالیاتی کشور راه ‌اندازی شده است تا فرآیندهای مالیاتی را به ‌صورت الکترونیکی و با استفاده از فناوری‌ های نوین مدیریت کند. در این سامانه، به هر مودی یک کارپوشه الکترونیکی اختصاص داده می‌ شود که تمامی تعاملات مالیاتی او با سازمان، از طریق این کارپوشه صورت می‌ گیرد. این سامانه، به گونه ‌ای طراحی شده است که تمامی فرآیندهای مرتبط با مالیات، از ثبت و صدور صورتحساب‌ های الکترونیکی گرفته تا پیگیری و تسویه مالیات، به ‌صورت ریموت دورکاری صورت گیرد.

مودیان مالیاتی، می ‌توانند با استفاده از تجهیزات مختلف مانند رایانه شخصی، پایانه‌ های فروشگاهی، سامانه ‌های ابری یا هر وسیله دیگری که به حافظه مالیاتی متصل باشد، به سامانه مودیان متصل شوند. این ارتباط دیجیتال، امکان ثبت، صدور و استعلام صورتحساب ‌های الکترونیکی را برای مودیان فراهم می کند. یکی از ویژگی های مهم این سامانه، صدور شناسه یکتای مالیاتی برای هر صورتحساب الکترونیکی است که به واسطه آن، شفافیت و دقت در تبادلات مالیاتی به شکل چشمگیری افزایش می ‌یابد.

تفاوت سامانه مودیان با سایر سامانه ‌ها

یکی از سوالات مهمی که ممکن است برای مودیان پیش بیاید، تفاوت سامانه مودیان با سایر سامانه‌ های مالیاتی نظیر سامانه معاملات فصلی است. در سامانه معاملات فصلی، طرفین معامله به صورت مستقل اطلاعات خود را ارسال می‌ کنند. این روش، گاهی می‌ تواند منجر به ایجاد تناقضاتی در اطلاعات ارسالی طرفین شود. اما در سامانه مودیان، این مشکل حل شده است.

در سامانه مودیان، فروشنده وظیفه دارد اطلاعات کامل معامله شامل صورتحساب، نحوه تسویه و سایر جزئیات را وارد سامانه کند. پس از ورود اطلاعات توسط فروشنده، خریدار می ‌تواند این اطلاعات را مشاهده کرده و صحت آن‌ ها را تأیید یا رد کند. این فرآیند، باعث می‌ شود که تمامی معاملات به‌ صورت دقیق و بدون امکان دستکاری یا تقلب ثبت شوند.

اهداف سامانه مودیان

سازمان امور مالیاتی با راه ‌اندازی سامانه مودیان، به دنبال تحقق اهداف متعددی است که در ادامه، به برخی از مهم‌ ترین آن‌ ها اشاره خواهیم کرد:

جلوگیری از فرار مالیاتی

 فرار مالیاتی، یکی از معضلات جدی در نظام‌ های مالیاتی است که منجر به کاهش درآمدهای دولتی و فشار بیشتر بر سایر مودیان می‌ شود. سامانه مودیان با ایجاد شفافیت بیشتر در تبادلات مالی، امکان صدور صورتحساب‌ های تقلبی و کتمان درآمد را از بین برده و از این طریق، از فرار مالیاتی جلوگیری می‌ کند.

تسریع پیگیری پرونده‌ های مالیاتی

 یکی از مشکلاتی که مودیان مالیاتی با آن روبه رو هستند، طولانی بودن زمان رسیدگی به پرونده‌ های مالیاتی است. سامانه مودیان با دیجیتالی کردن فرآیندها و ایجاد هماهنگی بین بخش‌ های مختلف سازمان، این زمان را به ‌صورت قابل توجهی کاهش داده و سرعت رسیدگی به پرونده‌ ها را افزایش می ‌دهد.

بهبود فرآیند پاسخ ‌دهی به مودیان

 در گذشته، بسیاری از مودیان برای پیگیری امور مالیاتی خود، نیاز به مراجعه حضوری به دفاتر مالیاتی داشتند که این امر علاوه بر اتلاف وقت، هزینه ‌های اضافی نیز به دنبال داشت. سامانه مودیان با فراهم کردن امکان پیگیری آنلاین امور مالیاتی، فرآیند پاسخ ‌دهی به مودیان را تسهیل کرده و نیاز به مراجعه حضوری را به حداقل رسانده است.

کاهش خطاهای انسانی

در فرآیندهای دستی، احتمال وقوع خطاهای انسانی همیشه وجود دارد. این خطاها می ‌توانند از ثبت نادرست اطلاعات تا بروز اشتباه در محاسبات مالیاتی را شامل شوند. با استفاده از سامانه مودیان، بسیاری از این فرآیندها به ‌صورت خودکار انجام می‌ شود که این امر، احتمال وقوع خطاهای انسانی را به‌ صورت قابل توجهی کاهش می دهد.

دسترسی آسان به اطلاعیه‌ ها و بخشنامه‌ های مالیاتی

یکی از مشکلاتی که مودیان با آن مواجه بودند، عدم اطلاع از آخرین بخشنامه ‌ها و اطلاعیه ‌های مالیاتی بود. سامانه مودیان، با آگاهی از این مشکل، بستری ایجاد نمود که مودیان می‌ توانند به راحتی به این اطلاعیه‌ ها دسترسی داشته باشند.

نحوه دریافت شناسه یکتای حافظه مالیاتی

این شناسه، به هر مودی به‌ صورت منحصربه ‌فرد اختصاص داده شده و از آن در تمامی صورتحساب‌ های الکترونیکی استفاده می‌ شود. مراحل دریافت این شناسه به شرح زیر است:

دریافت گواهی امضای دیجیتال

 مودیان ابتدا باید به سایت www.gica.ir مراجعه کرده و گواهی امضای دیجیتال خود را دریافت کنند. این گواهی، برای تأیید هویت الکترونیکی مودی در سامانه مودیان ضروری است.

ورود به سامانه مودیان

 مودیان پس از آماده ‌سازی گواهی امضای دیجیتال، باید به سامانه وارد شد

تعیین شعب مرتبط

 پس از ثبت اطلاعات اولیه، مودیان باید شعب مرتبط با شناسه یکتا را تعیین کنند. این مرحله، شامل تخصیص ابزار پرداخت به شناسه یکتا و ثبت اطلاعات حافظه مالیاتی است.

تأیید نهایی و صدور شناسه یکتا

در نهایت، مودیان باید تمامی اطلاعات وارد شده را تأیید نهایی کرده و پس از آن، سامانه اقدام به صدور شناسه یکتای مالیاتی می نماید. این شناسه، در تمامی صورتحساب ‌های الکترونیکی مودیان استفاده خواهد شد.

انواع صورتحساب ‌ها در سامانه مودیان

سامانه مودیان، امکان صدور انواع مختلفی از صورتحساب‌ ها را فراهم می ‌کند که به دو دسته کلی صورتحساب ‌های الکترونیکی و صورتحساب ‌های غیر الکترونیکی تقسیم می ‌شوند.

صورتحساب الکترونیکی

صورتحساب ‌های الکترونیکی که به صورت کاملاً دیجیتال و از طریق سامانه مودیان صادر می ‌شوند، خود به سه نوع تقسیم می‌ شوند:

صورتحساب الکترونیکی نوع اول

 این نوع صورتحساب، شامل اطلاعات کامل خریدار و فروشنده است و می‌ تواند برای معاملات نقدی و نسیه صادر شود. در صورتحساب‌ های نوع اول، اطلاعاتی نظیر مشخصات کامل خریدار و فروشنده، جزئیات کالا یا خدمات و نحوه تسویه معامله ثبت می ‌شود. این نوع صورتحساب، به خریدار این امکان را می ‌دهد که از اعتبار مالیاتی ارزش افزوده بهره‌ مند شود. برخی از الگوهای خاص برای این نوع صورتحساب عبارتند از:

صورتحساب الکترونیکی نوع دوم

 این نوع صورتحساب، تنها برای معاملات نقدی صادر می‌ شود و برخلاف نوع اول، شامل اطلاعات کم تری است. در این نوع صورتحساب، اعتبار مالیاتی برای خریدار در نظر گرفته نشده و بیشتر برای معاملاتی که نیاز به ثبت دقیق اطلاعات خریدار ندارند، استفاده می ‌شود.

صورتحساب الکترونیکی نوع سوم

 این نوع صورتحساب، شامل رسید یا گزارش دستگاه ‌های کارتخوان یا درگاه‌ های پرداخت الکترونیکی است. صورتحساب نوع سوم، برای ثبت سریع و آسان معاملات با استفاده از دستگاه‌ های پرداخت الکترونیکی به‌کار می‌ رود و نیازی به ورود دستی اطلاعات نخواهدداشت.

صورتحساب غیر الکترونیکی

در شرایطی که دسترسی به سامانه مودیان امکان‌ پذیر نباشد، مودیان می ‌توانند از صورتحساب ‌های غیر الکترونیکی استفاده کنند. این صورتحساب‌ ها، به ‌صورت کاغذی صادر شده و پس از رفع مشکلات دسترسی به سامانه، باید اطلاعات آن‌ ها به‌ صورت دستی وارد سامانه مودیان شود.